> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

30 maja

  • Pomnik Bitwy o Monte Cassino. Fot. PAP/L. Szymański

    W Warszawie odsłonięto Pomnik Bitwy o Monte Cassino, wzniesiony pomiędzy ul. gen. Władysława Andersa a bramą Ogrodu Krasińskich.

  • Władysław II. Źródło: BN Polona

    W Niemczech zmarł książę Władysław II Wygnaniec, najstarszy syn Bolesława Krzywoustego.

  • We Wrocławiu zmarł Józef Grzesiak, pięściarz, brązowy medalista Letnich Igrzysk Olimpijskich w Tokio w 1964 r. w wadze lekkośredniej, mistrz Polski w latach 1964–1966.

  • Krzysztof Zanussi. Fot. PAP/R. Guz

    W Warszawie odbyła się pierwsza gala konkursu Mistrz Mowy Polskiej, którego celem jest popularyzacja języka polskiego. Wśród zwycięzców konkursu byli Bohdan Tomaszewski, Krzysztof Zanussi, Jerzy Trela.

  • We Francji powstała Europejska Agencja Kosmiczna – międzynarodowa organizacja krajów europejskich, której celem jest eksploracja i wykorzystanie przestrzeni kosmicznej.

  • W Pieriediełkinie koło Moskwy zmarł Borys Pasternak, rosyjski pisarz, autor „Doktora Żywago”, powieści m.in. o rewolucji bolszewickiej z 1917 roku, za którą autor został uhonorowany literacką Nagrodą Nobla.

  • Wydarzenia Zielonogórskie 1960 roku: Plac Wielkopolski, ucieczka przed MO. Źródło: IPN

    W Zielonej Górze doszło do dużego protestu w obronie eksmitowanego przez władze PRL Domu Katolickiego. Z Milicją Obywatelską i oddziałami ZOMO starły się setki mieszkańców miasta.

  • Bolesław Cybis. Fot. NAC

    W Trenton w stanie New Jersey zmarł Bolesław Cybis, malarz, rzeźbiarz, grafik.

  • W pożarze w Kopalni Węgla Kamiennego „Sośnica” w Gliwicach zginęło 42 górników. Była to jedna z największych katastrof w powojennej historii polskiego górnictwa.

  • Krzysztof Cugowski. Fot. PAP/M. Obara

    W Lublinie urodził się Krzysztof Cugowski, wokalista Budki Suflera; wykonawca m.in. przebojów „Takie tango” i „Bal wszystkich świętych”.

  • Alicja Majewska. Fot. PAP/K. Świderski

    We Wrocławiu urodziła się Alicja Majewska, piosenkarka, wykonawczyni m.in. piosenek „Być kobietą”, „Jeszcze się tam żagiel bieli” i „Odkryjemy miłość nieznaną”.

  • W Laffrey koło Grenoble zmarł Bolesław Miciński, filozof, eseista, poeta.

  • Komendant Główny AK Stefan Rowecki. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    Komendant Główny AK wydał rozkaz określający zasady scalenia Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich.

  • Marszałek Józef Piłsudski. Fot. NAC

    Marszałek Józef Piłsudski złożył dymisję ze stanowiska szefa Sztabu Generalnego WP i przewodniczącego Ścisłej Rady Wojennej, następnie wycofał się na trzy lata z życia publicznego, osiedlając się z rodziną w Sulejówku.

  • Żeńska sekcja lekkoatletyczna Jagiellonii Białystok. 1933 r. Fot. NAC

    Założono klub sportowy Jagiellonia Białystok.

  • XIII Zjazd Legionistów w Krakowie. 1935 r. Fot. NAC

    Powstał Związek Legionistów Polskich – organizacja kombatancka i niepodległościowa, skupiająca weteranów Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego; pierwszym komendantem związku był Edward Rydz-Śmigły.

  • Zmarł Wilbur Wright, amerykański konstruktor lotniczy i pilot; wspólnie z bratem Orvillem Wrightem w 1903 r. przeprowadził pierwsze loty samolotem własnej konstrukcji z silnikiem spalinowym.

  • Mieczysław Fogg. Fot. NAC

    W Warszawie urodził się Mieczysław Fogg, jeden z najpopularniejszych polskich piosenkarzy; wykonawca przebojów „Ostatnia niedziela”, „Jesienne róże”, „Czy pamiętasz tę noc w Zakopanem”, „Szkoda twoich łez, dziewczyno” i „Piosenka o mojej Warszawie”; w czasie II wojny światowej pomagał artystom pochodzenia żydowskiego, za co został uhonorowany po wojnie tytułem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.

  • W Poznaniu zmarł Julius Dinder, arcybiskup gnieźnieński i poznański w latach 1886–1890.

  • W Warszawie zmarł książę Michaił Gorczakow, rosyjski generał, w czasie wojny krymskiej dowódca armii na Krymie (1855); od 1856 r. namiestnik Królestwa Polskiego.

  • Michaił Bakunin. Źródło: CBN Polona

    W Priamuchinie w guberni twerskiej urodził się Michaił Bakunin, teoretyk anarchizmu, działacz rewolucyjny.

  • Po abdykacji Napoleona podpisano pierwszy traktat paryski; na jego mocy Francja powróciła do granic z 1792 r.

  • Francois Marie Arouet. Źródło: Wikimedia Commons

    W Paryżu zmarł Wolter (Francois-Marie Arouet), francuski filozof, pisarz, historyk, jeden z najważniejszych przedstawicieli europejskiego oświecenia. Był współtwórcą Wielkiej Encyklopedii Francuskiej, autorem m.in. satyry filozoficznej „Kandyd, czyli optymizm”.

  • Król Jan II Kazimierz Waza poślubił Ludwikę Marię Gonzagę, wdowę po swym bracie Władysławie IV. 

  • W Antwerpii zmarł Peter Paul Rubens, flamandzki malarz, rysownik i grafik, jeden z najwybitniejszych twórców okresu baroku, autor m.in. tryptyku ołtarzowego „Zdjęcie z krzyża”, „Upadku Faetona”, „Zjednoczenia Wody i Ziemi”.

  • Sejm radomski przyjął konstytucję „Nihil novi”, określającą podstawy ustrojowe Rzeczypospolitej szlacheckiej.

  • Joanna d'Arc. Źródło: Wikimedia Commons

    We Francji została spalona na stosie Joanna d'Arc, zwana Dziewicą Orleańską; była francuską bohaterką narodową z okresu wojny stuletniej między Anglią i Francją.

  • Aleksander Newski. Źródło: CBN Polona

    W Perejasławiu Zaleskim urodził się Aleksander Newski, władca Nowogrodu Wielkiego, książę kijowski, włodzimiersko-suzdalski; w 1240 r. pokonał wojska szwedzkie nad Newą, a w 1242 r. kawalerów mieczowych na zamarzniętym jeziorze Pejpus; święty prawosławny.